အမျိုးမျိုးသော Filter အမျိုးအစားများနှင့် သော့သတ်မှတ်ချက်များ

အမျိုးမျိုးသော Filter အမျိုးအစားများနှင့် သော့သတ်မှတ်ချက်များ

မူအရ၊ optical filters များကို အမျိုးအစားများစွာ ခွဲခြားနိုင်ပြီး ဤကွဲပြားသော optical filter များကို အောက်တွင် မိတ်ဆက်ပေးထားပါသည်။

1. စုပ်ယူမှု စစ်ထုတ်ခြင်း- စုပ်ယူမှု စစ်ထုတ်မှုကို အထူးဆိုးဆေးကို အစေး သို့မဟုတ် ဖန်ထည်ပစ္စည်းများအဖြစ် ရောစပ်ခြင်းဖြင့် ပြုလုပ်သည်။မတူညီသော လှိုင်းအလျားများ၏ အလင်းကို စုပ်ယူနိုင်မှုအရ ၎င်းသည် စစ်ထုတ်ခြင်း၏ အခန်းကဏ္ဍကို လုပ်ဆောင်နိုင်သည်။ရောင်စုံဖန်ဇကာများသည် ဈေးကွက်တွင် အသုံးအများဆုံးဖြစ်သည်။၎င်း၏အားသာချက်များမှာ တည်ငြိမ်မှု၊ ညီညီညာညာ၊ ကောင်းမွန်သော beam အရည်အသွေးနှင့် ထုတ်လုပ်မှုကုန်ကျစရိတ် နည်းပါးသော်လည်း၊ ၎င်းတွင် 30nm ထက်နည်းပါးသော 30nm ထက်နည်းပါးသော အတော်လေးကြီးမားသော passband ၏အားနည်းချက်ရှိသည်။

2. ဝင်ရောက်စွက်ဖက်ခြင်း စစ်ထုတ်ခြင်း- ဝင်ရောက်စွက်ဖက်မှု စစ်ထုတ်ခြင်း သည် ဖုန်စုပ်လွှာ ဖုံးအုပ်သည့် နည်းလမ်းကို လက်ခံပြီး တိကျသော အထူရှိသော ဖလင်အလွှာကို ဖန်မျက်နှာပြင်ပေါ်တွင် ဖုံးအုပ်ထားသည်။အများအားဖြင့် ဖန်ကွက်တစ်ခုကို အလွှာပေါင်းစုံ ရုပ်ရှင်များဖြင့် ပြုလုပ်ထားပြီး၊ တိကျသော ရောင်စဉ်တန်းအကွာအဝေးမှ အလင်းလှိုင်းများကို ဖြတ်သန်းရန် ခွင့်ပြုရန် အနှောင့်အယှက်ပေးသည့်နိယာမကို အသုံးပြုသည်။ဝင်ရောက်စွက်ဖက်ခြင်း စစ်ထုတ်ခြင်း အမျိုးအစားများစွာ ရှိပြီး ၎င်းတို့၏ အသုံးချ နယ်ပယ်များလည်း ကွဲပြားပါသည်။၎င်းတို့အထဲတွင် အသုံးအများဆုံး စွက်ဖက်မှု စစ်ထုတ်မှုများမှာ bandpass filters၊ cut-off filters နှင့် dichroic filter များဖြစ်သည်။

အနှောင့်အယှက်ဖစ်သည်။

(၁) Bandpass Filters များသည် သတ်မှတ်ထားသော လှိုင်းအလျား သို့မဟုတ် ကျဉ်းမြောင်းသော လှိုင်းတစ်ခု၏ အလင်းကိုသာ ထုတ်လွှင့်နိုင်ပြီး Passband အပြင်ဘက်ရှိ အလင်းသည် ဖြတ်သန်းသွားလာ၍ မရပေ။bandpass filters များ၏ အဓိက optical indicators များမှာ- ဗဟိုလှိုင်းအလျား (CWL)၊ half bandwidth (FWHM) နှင့် transmittance (T%) တို့ဖြစ်သည်။bandwidth အရွယ်အစားအရ၊ ၎င်းကို 30nm ထက်နည်းသော bandwidth ဖြင့်ကျဉ်းမြောင်းသော band filter များအဖြစ် ပိုင်းခြားနိုင်သည်။bandwidth 60nm ထက်ပိုသော broadband စစ်ထုတ်မှုများ။

Bandpass စစ်ထုတ်မှုများ

(၂) အဖြတ်အတောက်ဖြစ်စေသော စစ်ထုတ်မှု (Cut-off filter) သည် ရောင်စဉ်ကို ဒေသနှစ်ခုသို့ ပိုင်းခြားနိုင်သည်။ဒေသတစ်ခုရှိ အလင်းရောင်သည် ဖြတ်ဖြတ်ဒေသဟုခေါ်သော ဤဒေသကို ဖြတ်သန်းနိုင်သော်လည်း အခြားဒေသရှိ အလင်းရောင်သည် ၎င်းကို ဖြတ်သွားသည့်နယ်မြေဟု ခေါ်တွင်ပြီး ယင်းကို ဖြတ်သွားသည့်နယ်မြေဟု ခေါ်သည်။ပုံမှန်ဖြတ်ထုတ်သည့် စစ်ထုတ်မှုများသည် ရှည်လျားသော စစ်ထုတ်မှုများ နှင့် ဖြတ်ဖြတ်စစ်ထုတ်ခြင်း များဖြစ်သည်။Long-wave pass filter- သည် သတ်မှတ်ထားသော လှိုင်းအလျားအကွာအဝေးကို ရည်ညွှန်းသည်၊ လှိုင်းရှည်ဦးတည်ချက်ကို ပို့လွှတ်ပြီး လှိုင်းတိုလမ်းကြောင်းကို ဖြတ်တောက်ထားသည်၊ ၎င်းသည် လှိုင်းတိုကို သီးခြားခွဲထုတ်ခြင်း၏ အခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်ပါသည်။လှိုင်းတိုဖြတ်သန်းမှု စစ်ထုတ်ခြင်း- လှိုင်းတိုဖြတ်သန်းမှု စစ်ထုတ်ခြင်း ဆိုသည်မှာ တိကျသော လှိုင်းအလျားအကွာအဝေးကို ရည်ညွှန်းသည်၊ လှိုင်းတိုလမ်းကြောင်းကို ထုတ်လွှင့်ပြီး လှိုင်းရှည်လမ်းကြောင်းကို ဖြတ်တောက်ကာ၊ လှိုင်းရှည်ကို သီးခြားခွဲထုတ်ခြင်း၏ အခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်ပါသည်။

 

(၃) Dichroic filter (Dichroic filter) သည် လိုအပ်ချက်အရ အလင်းဖြတ်လိုသော အရောင်အနည်းငယ်ကို ရွေးချယ်နိုင်ပြီး အခြားအရောင်များကို ရောင်ပြန်ဟပ်နိုင်သည်။အခြား filter အမျိုးအစားအချို့ရှိပါသည်- Neutral Density Filters (Neutral Density Filters) သည် ကင်မရာ၏အာရုံခံကိရိယာ သို့မဟုတ် optical အစိတ်အပိုင်းများကို မထိခိုက်စေရန် ခိုင်ခံ့သောအလင်းရင်းမြစ်များကို တားဆီးရန်အတွက် အသုံးပြုထားပြီး မစုပ်ရသေးသောအလင်းရောင်ကို စုပ်ယူခြင်း သို့မဟုတ် ရောင်ပြန်ဟပ်နိုင်သည်။ .ရောင်စဉ်၏ အချို့သောအပိုင်းတွင် ထုတ်လွှင့်မှုကို ညီတူညီမျှ လျှော့ချပေးသော ထုတ်လွှင့်သောအလင်း၏အပိုင်း။

Fluorescence Filters များ၏ အဓိကလုပ်ဆောင်ချက်မှာ စိတ်လှုပ်ရှားမှုအလင်းရောင်၏ လက္ခဏာရပ်ဝန်းကို ခွဲထုတ်ပြီး ဇီဝဆေးဘက်ဆိုင်ရာ fluorescence စစ်ဆေးခြင်းနှင့် ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာမှုစနစ်ရှိ အရာဝတ္ထုများ၏ fluorescence ထုတ်လွှတ်မှုကို ရွေးချယ်ရန်ဖြစ်သည်။၎င်းသည် ဇီဝဆေးပညာနှင့် အသက်သိပ္ပံတူရိယာများတွင် အသုံးပြုသည့် အဓိကအစိတ်အပိုင်းတစ်ခုဖြစ်သည်။

Dichroic ဇကာ

နက္ခတ္တဗေဒ စစ်ထုတ်မှုများ

Astronomy Filters များသည် နက္ခတ္တဗေဒဆိုင်ရာ ဓာတ်ပုံများကို ရိုက်ကူးသည့် လုပ်ငန်းစဉ်အတွင်း ဓာတ်ပုံအရည်အသွေးအပေါ် အလင်းညစ်ညမ်းမှု လွှမ်းမိုးမှုကို လျှော့ချရန်အတွက် အသုံးပြုသည့် စစ်ထုတ်မှုတစ်မျိုးဖြစ်သည်။

ကြားနေသိပ်သည်းဆ စစ်ထုတ်မှုများကို ယေဘုယျအားဖြင့် စုပ်ယူမှုနှင့် ရောင်ပြန်ဟပ်မှုဟူ၍ ပိုင်းခြားထားသည်။အလင်းပြန်ကြားနေသိပ်သည်းဆ filter သည် အလင်း၏တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းကို ထုတ်လွှင့်ရန်နှင့် အလင်း၏အခြားအစိတ်အပိုင်းကိုထင်ဟပ်ရန် ပါးလွှာသောဖလင်ကြားဝင်ရောက်စွက်ဖက်မှု၏နိယာမကိုလက်ခံသည် (အများအားဖြင့်ဤရောင်ပြန်ဟပ်သောအလင်းရောင်ကိုအသုံးမပြုတော့ပါ) ဤရောင်ပြန်ဟပ်သောအလင်းသည် အလင်းလွှဲရန်လွယ်ကူပြီး စမ်းသပ်မှုတိကျမှုကိုလျှော့ချသည်။ ထို့ကြောင့် ရောင်ပြန်ဟပ်သောအလင်းကိုစုဆောင်းရန် ABC စီးရီးအလင်းစုဆောင်းကိရိယာကို အသုံးပြုပါ။Absorptive neutral density filters များသည် ယေဘုယျအားဖြင့် အလင်း၏ လှိုင်းအလျားအချို့ကို စုပ်ယူပေးသည့် အရာတွင် ပါဝင်သည့် ဒြပ်စင်များကိုယ်တိုင် သို့မဟုတ် အချို့ဒြပ်စင်များကို ရောနှောပြီးနောက် ရည်ညွှန်းသော်လည်း အခြားသော အလင်း၏လှိုင်းအလျားအပေါ် သက်ရောက်မှု အနည်းငယ်မျှ မရှိပါ။ယေဘူယျအားဖြင့်၊ ကြားနေသိပ်သည်းဆ filter များကို စုပ်ယူခြင်း၏ ပျက်စီးမှုအဆင့်သည် နိမ့်ပါးပြီး ရေရှည်အသုံးပြုပြီးနောက်တွင် အပူဓာတ်ဖြစ်ပေါ်နိုင်သောကြောင့် ၎င်းတို့ကို အသုံးပြုသည့်အခါ ဂရုစိုက်သင့်သည်။

ကြားနေသိပ်သည်းဆ စစ်ထုတ်မှုများ

Optical Filters အတွက် အဓိက သတ်မှတ်ချက်များ

Passband- အလင်းဖြတ်သန်းနိုင်သော လှိုင်းအလျားအကွာအဝေးကို passband ဟုခေါ်သည်။

Bandwidth (FWHM)- Bandwidth သည် လှိုင်းအလျားအကွာအဝေးတစ်ခုဖြစ်ပြီး၊ nm တွင် အကျယ်တ၀င့်ဖော်ပြသည့် လှိုင်းအလျား၏တစ်ဝက်တွင် အကျယ်တ၀င့်ဖော်ပြသော၊ အဖြစ်အပျက်စွမ်းအင်မှတစ်ဆင့် filter မှတဆင့်ဖြတ်သန်းသွားသော spectrum ၏ သီးခြားအစိတ်အပိုင်းတစ်ခုအား ကိုယ်စားပြုရန်အသုံးပြုသည်။ဥပမာ- filter ၏ အထွတ်အထိပ် ထုတ်လွှင့်မှုသည် 80% ဖြစ်ပြီး၊ ထို့နောက် 1/2 သည် 40% ဖြစ်ပြီး၊ 40% နှင့် သက်ဆိုင်သော ဘယ်ညာ လှိုင်းအလျားမှာ 700nm နှင့် 750nm ဖြစ်ပြီး၊ half bandwidth သည် 50nm ဖြစ်သည်။20nm အောက် အနံတစ်ဝက်ရှိသောသူများကို ကြိုးဝိုင်းစစ်ထုတ်ခြင်းဟုခေါ်ပြီး 20nm ထက်ဝက်အကျယ်ရှိသောသူများကို band-pass filters သို့မဟုတ် wide-band pass filters ဟုခေါ်သည်။

အလယ်လှိုင်းအလျား (CWL)- လှိုင်းအလျား သို့မဟုတ် လှိုင်းအလျား လှိုင်းအလျားကို ရည်ညွှန်းသည် သို့မဟုတ် bandstop filter ၏ အထွတ်အထိပ် ရောင်ပြန်ဟပ်မှုလှိုင်းအလျား၊ peak transmittance ၏ လှိုင်းအလျား 1/2 အကြား အလယ်မှတ်၊ ဆိုလိုသည်မှာ လှိုင်းအလျား အလယ်အလတ်မှတ်၊ ဗဟိုလှိုင်းအလျားဟုခေါ်သည်။

Transmittance (T)- ၎င်းသည် ရာခိုင်နှုန်းဖြင့် ဖော်ပြထားသော ပစ်မှတ်အုပ်စု၏ ဖြတ်သန်းနိုင်မှုကို ရည်ညွှန်းသည်၊ ဥပမာ- filter peak transmittance (Tp) > 80% သည် လျှော့ကျပြီးနောက် filter ကိုဖြတ်သွားနိုင်သည့် အလင်းကို ရည်ညွှန်းသည်။အမြင့်ဆုံးတန်ဖိုးသည် 80% အထက်တွင် ထုတ်လွှင့်မှု ပိုများလေ၊ အလင်းပို့လွှတ်နိုင်စွမ်း ပိုကောင်းလေဖြစ်သည်။ဖြတ်တောက်ခြင်းအကွာအဝေး- ၎င်းကို စစ်ထုတ်ခြင်းဖြင့် ဆုံးရှုံးသွားသော စွမ်းအင်ရောင်စဉ်တန်းဒေသ၏ လှိုင်းအလျားကြားကာလကို ကိုယ်စားပြုရန်၊ ဆိုလိုသည်မှာ ပတ်စ်ဘန်းအပြင်ဘက်ရှိ လှိုင်းအလျားအကွာအဝေးကို ကိုယ်စားပြုရန် အသုံးပြုသည်။ဖြတ်တောက်မှုနှုန်း (Block)- အဖြတ်အတောက်အကွာအဝေးရှိ လှိုင်းအလျားနှင့် သက်ဆိုင်သော ထုတ်လွှင့်မှုအား ဖြတ်တောက်မှုအတိမ်အနက်ဟုလည်း ခေါ်သည် ကို filter ၏ဖြတ်တောက်မှုဒီဂရီကိုဖော်ပြရန်အသုံးပြုသည်။အလင်းထုတ်လွှတ်မှုအား 0 သို့ရောက်ရှိရန် မဖြစ်နိုင်ပေ။ Filter ၏ transmittance ကို သုညနှင့် နီးကပ်အောင်ပြုလုပ်ခြင်းဖြင့် မလိုလားအပ်သော spectrum ကို ပိုမိုကောင်းမွန်စွာဖြတ်တောက်နိုင်မည်ဖြစ်သည်။ဖြတ်တောက်မှုနှုန်းကို transmittance ဖြင့် တိုင်းတာနိုင်ပြီး optical density (OD) ဖြင့်လည်း ဖော်ပြနိုင်သည်။၎င်းနှင့် transmittance (T) အကြား ကူးပြောင်းခြင်းဆိုင်ရာ ဆက်နွယ်မှုမှာ အောက်ပါအတိုင်းဖြစ်သည်- OD=log10(1/T) အကူးအပြောင်း လှိုင်းအကျယ်- စစ်ထုတ်မှုအရ ဖြတ်တောက်မှု အတိမ်အနက်သည် ကွဲပြားပြီး သတ်မှတ်ထားသော စစ်ထုတ်မှုဖြတ်တောက်မှုကြားတွင် ခွင့်ပြုထားသော ရောင်စဉ်တန်းအကျယ် ပိုမိုများပြားသည်။ off depth နှင့် transmittance peak ၏ 1/2 အနေအထား။အစွန်းမတ်စောက်မှု- ဆိုလိုသည်မှာ [(λT80-λT10)/λT10] *

High Reflectance (HR) - filter မှဖြတ်သွားသောအလင်းအများစုသည် ရောင်ပြန်ဟပ်သည်။

High transmittance (HT) : transmittance မြင့်မားပြီး filter မှဖြတ်သွားသော အလင်းစွမ်းအင်ဆုံးရှုံးမှုသည် အလွန်သေးငယ်ပါသည်။ဖြစ်ပွားမှုထောင့်- အလင်းနှင့် ဖန်သားပြင်၏ ပုံမှန်မျက်နှာပြင်ကြားထောင့်ကို ဖြစ်ပွားမှုထောင့်ဟုခေါ်သည်။အလင်းရောင်သည် ဒေါင်လိုက် ကျရောက်သောအခါ၊ ဖြစ်ပွားမှုထောင့်သည် 0° ဖြစ်သည်။

ထိရောက်သော အလင်းဝင်ပေါက်- အလင်းဝင်ပေါက် ကိရိယာများတွင် ထိရောက်စွာ အသုံးပြုနိုင်သည့် ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ဧရိယာကို ထိရောက်သော အလင်းဝင်ပေါက်ဟုခေါ်သည်၊ ၎င်းသည် များသောအားဖြင့် စစ်ထုတ်ခြင်း၏ အသွင်အပြင်အရွယ်အစား၊ စုစည်းမှုနှင့် အနည်းငယ်သေးငယ်သော အရွယ်အစားနှင့် ဆင်တူသည်။လှိုင်းအလျားစတင်ခြင်း- လှိုင်းအလျားစတင်မှုသည် လှိုင်းအလျားကို လှိုင်းအလျား၏ 1/2 အထွတ်အထိပ်သို့ တိုးလာသောအခါ ဆက်စပ်လှိုင်းအလျားကို ရည်ညွှန်းပြီး တစ်ခါတစ်ရံ လှိုင်းအလျား၏ 5% သို့မဟုတ် 10% ဟု သတ်မှတ်နိုင်သည်- pass filter သည် transmittance နှင့်သက်ဆိုင်သော လှိုင်းအလျား။

Cut-off wavelength- ဖြတ်တောက်ထားသော လှိုင်းအလျားသည် လှိုင်းအလျားကို အမြင့်ဆုံးတန်ဖိုး၏ 1/2 သို့ လျှော့ချလိုက်သောအခါတွင် လှိုင်းအလျားကို ရည်ညွှန်းသည်။band-pass filter တွင်၊ တစ်ခါတစ်ရံတွင် ၎င်းကို အမြင့်ဆုံး transmittance 5% သို့မဟုတ် 10% အဖြစ် သတ်မှတ်နိုင်သည်။ဖြတ်သန်းနှုန်းနှင့် သက်ဆိုင်သော လှိုင်းအလျား။

Surface Specifications နှင့် Dimensional Parameters of Filters Surface Quality

Filter ၏ မျက်နှာပြင်အရည်အသွေးသည် အဓိကအားဖြင့် မျက်နှာပြင်ပေါ်တွင် ခြစ်ရာများနှင့် တွင်းများကဲ့သို့သော ချို့ယွင်းချက်ရှိသည်။မျက်နှာပြင်အရည်အသွေးအတွက် အသုံးအများဆုံးသတ်မှတ်ချက်များမှာ MIL-PRF-13830B မှ သတ်မှတ်ထားသော ခြစ်ရာများနှင့် တွင်းများဖြစ်သည်။တွင်းများ၏အမည်ကို တွင်းအချင်းကို မိုက်ခရိုရွန်ဖြင့် 10 ဖြင့် ပိုင်းခြားခြင်းဖြင့် တွက်ချက်သည်၊ အများအားဖြင့် ခြစ်တွင်းသတ်မှတ်ချက်ကို 80 မှ 50 အတွင်း စံအရည်အသွေးဟုခေါ်သည်;အရည်အသွေး 60 မှ 40 အတွင်း၊နှင့် 20 မှ 10 အကွာအဝေးသည် မြင့်မားသော တိကျသော အရည်အသွေးဟု ယူဆလိမ့်မည်။

မျက်နှာပြင်အရည်အသွေး- မျက်နှာပြင်အရည်အသွေးသည် မျက်နှာပြင်တိကျမှုအတိုင်းအတာတစ်ခုဖြစ်သည်။မှန်များ၊ ပြတင်းပေါက်များ၊ ပရစ်ဇမ်များ သို့မဟုတ် ပြားသောမှန်များကဲ့သို့သော လေယာဉ်များ၏ သွေဖည်မှုကို တိုင်းတာရန် ၎င်းကို အသုံးပြုသည်။ချောမွေ့မှု၏သွေဖည်မှုကို အများအားဖြင့် corrugation value (λ) ဖြင့် တိုင်းတာခြင်းဖြစ်ပြီး ၎င်းသည် လှိုင်းအလျားများစွာရှိသော စမ်းသပ်ရင်းမြစ်များဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားကာ၊ အစင်းတစ်စင်းသည် လှိုင်းအလျား 1/2 နှင့် ကိုက်ညီပြီး ချောမွေ့မှုမှာ 1λ ဖြစ်ပြီး၊ ယေဘူယျအရည်အသွေးအဆင့်ကို ကိုယ်စားပြုသည်။ချောမွေ့မှုသည် λ/4 ဖြစ်ပြီး၊ အရည်အသွေးအဆင့်ကို ကိုယ်စားပြုသည်။ချောမွေ့မှုသည် λ/20 ဖြစ်ပြီး၊ တိကျသောအရည်အသွေးအဆင့်ကို ကိုယ်စားပြုသည်။

ခံနိုင်ရည်- စစ်ထုတ်မှု၏သည်းခံနိုင်စွမ်းသည် အဓိကအားဖြင့် ဗဟိုလှိုင်းအလျားနှင့် ဝက်ဘန်းဝဒ်ပေါ်တွင် တည်ရှိသောကြောင့် စစ်ထုတ်ခြင်းထုတ်ကုန်၏ သည်းခံနိုင်မှုအတိုင်းအတာကို ညွှန်ပြထားသည်။

အချင်းခံနိုင်ရည်- ယေဘူယျအားဖြင့်၊ အသုံးပြုနေစဉ်အတွင်း filter အချင်း၏ ခံနိုင်ရည်အား လွှမ်းမိုးမှုသည် ကြီးကြီးမားမားမဟုတ်သော်လည်း ကိုင်ဆောင်သူတွင် optical device ကို တပ်ဆင်ထားမည်ဆိုပါက၊ အချင်းခံနိုင်ရည်ကို ထည့်သွင်းစဉ်းစားရပါမည်။အများအားဖြင့်၊ အချင်း (±0.1 မီလီမီတာ) ကို ယေဘုယျအရည်အသွေးဟုခေါ်သည်၊ (± 0.05 မီလီမီတာ) ကို တိကျသောအရည်အသွေးဟုခေါ်သည်၊ (± 0.01 မီလီမီတာ) ကို အရည်အသွေးမြင့်ဟုခေါ်သည်။

Center Thickness Tolerance- ဗဟိုအထူသည် စစ်ထုတ်မှု၏ ဗဟိုအပိုင်း၏ အထူဖြစ်သည်။အများအားဖြင့်၊ ဗဟိုအထူ (± 0.2 မီလီမီတာ) ကို ယေဘုယျအရည်အသွေးဟုခေါ်သည်၊ (± 0.05 မီလီမီတာ) ကို တိကျသောအရည်အသွေးဟုခေါ်သည်၊ (± 0.01 မီလီမီတာ) ကို အရည်အသွေးမြင့်သည်ဟု ခေါ်သည်။


စာတိုက်အချိန်- မတ်-၁၀-၂၀၂၃